تعریف ساده‌ی نقد
اغلب ما تصور می‌کنیم که نقد مترادف است با ایرادگرفتن و خرده گیری، اما نقد، در لغت به معنای جدا کردن سره از ناسره است. به عبارت دیگر، فردی که از چیزی یا کاری میخواهد انتقاد کند باید خوب و بد یک کار را درکنار هم ببیند و با هم بسنجد تا آن انتقاد اصولی باشد. در ادامه نیز ۷ اصل مهم برای نقد را باهم بررسی می‌کنیم.
اصل اول: بی‌رحم ولی منصف
از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک نقد خوب، نداشتن جهت گیری های شخصی می‌باشد، اما این به چه معناست؟
ممکن است شخصی که می‌خواهیم از او انتقاد کنیم صمیمی‌ترین دوست و یا خویشاوند ما باشد. اما ارتباطات ما با ایشان، هرگز نباید در نحوه نقدمان تاثیر بگذارد.
انتقاد خوب و منصف، هیچ‌گاه بر پایه‌ی ارتباطات شخصی بین نقدکننده و نقد شونده شکل نمی‌گیرد.
اصل دوم: نداشتنِ پیش‌داوری
هیچ‌گاه نباید در انتقاد، پیش داوری کنیم! ممکن است ما در گذشته آثار یک هنرمندی را دیده باشیم و در نظرمان قوی و یا ضعیف تلقی شده باشد، اما این نباید روی ما تاثیر بگذارد و قبل از اینکه کار جدید ایشان را ببینیم، آن را نقد کنیم. زیرا هر اثر، در مکان و زمان خاص خود قابل انتقاد می‌باشد.
اصل سوم: قیاسِ هنرمند با خودش
هنر هر هنرمند را با دیگر هنر همان هنرمند مقایسه کنید. نمی‌توان اثر هنری یک هنرمند را با اثر هنری دیگر هنرمندی ارزش گزاری کرد و فقط می‌توان اثرات مختلف یک هنرمند را با هم قیاس کرد و از میان آن‌ها خوب و بد را برگزید.
اصل چهارم: جزیی‌نگری
از دیگر اصول نقد، پرداختن به جزئیات اثر می‌باشد. از کلی‌گویی در نقد بپرهیزید. به این معنا که نم‌توان اثری را به طور کلی رد و یا قبول کرد. باید برای تمامی جزئیات آن دلایل مستدل آورد، زیرا در این صورت، علاوه بر اینکه نقدکننده وادار می‌شود تا با دقت بیشتری به محتوای آن اثر بپردازد، نقد شونده نیز می‌تواند به خوبی نقاط ضعف و قوتش را شناسایی و آن‌ها را اصلاح و یا تقویت نماید.
اصل پنجم: سخن سرراست
نقد باید واضح و سرراست باشد و منتقد باید نقد خود را روشن و شفاف ارائه دهد. نقدی که مبهم باشد و هرکسی از آن برداشتی متفاوت کند، نقد خوبی نیست. نقد، برای روشن شدن ابعاد مختلف یک اثر می‌آید و نباید آنگونه باشد که پیچیدگی و ابهامات بیشتری در ذهن مخاطب ایجاد شود. برخی از منتقدان آنقدر مبهم و پیچیده از اثری انتقاد می‌کنند که لازم است متن دیگری نوشت تا منظور آن را برساند.
اصل ششم: هم‌سنگی در نقد ساختار و محتوا
نقد خوب، نقدی است که همزمان محتوا و ساختار اثر را با هم بررسی کند. بسیاری از آثار هنری هستند که محتوای بسیار خوبی دارند اما نحوه‌ی ارائه شان ضعیف است و بالعکس؛ به شکل زیبایی ارائه می‌شوند اما محتوای خوبی ندارند. نقد خوب، هم ظاهر اثر را نقد می‌کند و هم باطن آن را.
اصل هفتم: پرهیز از خودنمایی
گاهی هدف منتقد از نقد، اثبات خود به مخاطب است که بگوید من از او بهتر و بیشتر می‌دانم. به همین دلیل هم است که انبوهی از اصول ادبی دهان پر کن را جمع‌آوری و ارائه می‌کند تا خودش را ثابت کند و این زشت‌ترین نوع نقد است. این گونه نقدها اصلا کارایی ندارند و قصد منتقد، تنها به رخ کشیدن سطح سواد و آگاهی‌اش به مخاطب است.
به عنوان سخن آخر باید بگوییم نقد خوب، نقدیست که آن را خواص بپسندند و عوام بفهمند. نقدهای ژورنالیستی (روزنامه‌ای)، از بهترین نمونه‌های نقدنویسی می‌باشد، زیرا در آن، زبان روزنامه‌نگار، ساده، سرراست، کوتاه و آگاهی‌دهنده است. خوب است که نویسندگان و منتقدان، دوره‌ی اصول روزنامه‌نگاری را بگذرانند و قوانین آن آشنا شوند.
